मंगलमा पुग्न भारत र चीनबीच होडबाजी

अन्तरीक्षमा बर्चस्व कायम गर्न एसियाली शक्ति राष्ट्रबीच होडबाजी हुने भएको छ । मंगल ग्रहमा एक यान पठाउने योजना भारतले बनाएसँगै यस्तो होडबाजी हुने देखिएको हो ।

भारतीय अन्तरीक्ष संगठन इसरो मंगल ग्रहमा एक अन्तरीक्षयान पठाउनका लागि अन्तिम चरणको तयारीमा जुटेको छ । यो अभियानको मुख्य उद्देश्य भारतीय अन्तरीक्ष प्रविधिको परीक्षण गर्नु हो जसबाट अन्तरीक्षमा कदम बढाइसकेको भारत अन्य ग्रहको अभियानका लागि पनि सक्षम छ छैन भन्ने कुरा थाहा पाउन सकिनेछ ।

भारतले पठाउन लागेको अन्तरीक्ष यानले मंगल ग्रहको मौसम तथा सतहका बारेमा वैज्ञानिक जानकारी जुटाउनेछ ।

मंगलयानको प्रक्षेपण यसअघि अक्टोबर २८ मा प्रस्ताव गरिएको भएपनि प्रशान्त महासागरमा खराब मौसमका कारण अधिकारीहरुले यो अभियानलाई पछि सारेका छन् । मानवरहित यो यान आउँदो नोभेम्बर १९ सम्ममा प्रक्षेपण हुने अनुमान गरिएको छ ।

यदि मंगल ग्रहमा यान पठाउने कुरामा सफलता पाएमा भारतले आफ्नो अन्तरीक्ष अभियानमा चीन र जापानलाई पछि पार्दै मंगल ग्रहमा पुग्ने चौथो राष्ट्र बन्नेछ । यसअघि अमेरिका, युरोपेली अन्तरीक्ष एजेन्सी तथा रुसले आफ्ना यान मंगल ग्रहमा पठाइसकेका छन् ।

स्मरण रहोस् चीनले सन् २०११ मा मंगल ग्रहमा एक यान प्रक्षेपण गर्ने प्रयास गरेपनि सफल भएको थिएन । भारतले सन् २००८ मा चन्द्रमामा यान पठाएको थियो । भारतले मंगल ग्रहमा यान पठाउने योजना बनाइरहेका बेला चीनले भने चन्द्रमामा ठूलो संख्यामा रोबोटिक जाँच अभियान संचालन गर्ने महत्वाकांक्षी योजना बनाएको छ । त्यस्तै चीनले पनि मंगल ग्रहमा एक यान पठाउने तयारी गरिरहेको छ । जापान एसियाली क्षेत्रको सबैभन्दा पुरानो अन्तरीक्ष अभियानकर्ता हो र उसले मानव रहित अन्तरग्रहीय अन्तरीक्ष अभियानको अनुभव हासिल गरेको छ । तर जापानले तत्काल मंगल ग्रहमा कुनै यान पठाउन लागेको भने छैन ।